Saturday, August 18, 2012

Προσβάσιμα λεωφορεία - Η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία


 

ΟΔΗΓΙΑ 2001/85/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 20ής Νοεμβρίου 2001


Μολονότι ο κύριος στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η ασφάλεια των επιβατών, είναι επί πλέον αναγκαία, σύμφωνα με την κοινωνική πολιτική και την πολιτική μεταφορών της Κοινότητας, η πρόβλεψη τεχνικών προδιαγραφών αναφορικά με τη δυνατότητα προσπέλασης ατόμων μειωμένης κινητικότητας στα οχήματα που διέπονται από την παρούσα οδηγία.


Πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια να βελτιωθεί η δυνατότητα προσπέλασης στα οχήματα αυτά. Προς το σκοπό αυτό, η πρόσβαση για άτομα μειωμένης κινητικότητας επιτυγχάνεται είτε με τεχνικές λύσεις που εφαρμόζονται επί του οχήματος, όπως ορίζεται από την παρούσα οδηγία, είτε συνδυάζοντας τις λύσεις αυτές με την κατάλληλη τοπική υποδομή για τη διασφάλιση πρόσβασης σε άτομα με αναπηρικές πολυθρόνες.
 


- Στόχος: Υγεία, οδική ασφάλεια και περιβαλλοντική ασφάλεια, εξυπηρέτηση, υλικοτεχνική υποστήριξη.

- Στόχος: συμπεριφορά η οποία θα συμβάλει στην ανάδειξη του γοήτρου της εταιρείας.

- Στόχος: εξασφάλιση της ασφάλειας και άνεσης των επιβατών.

- Στόχος: γνώση του κανονιστικού πλαισίου της μεταφοράς επιβατών.

Μεταφορά ειδικών ομάδων, εξοπλισμός ασφαλείας του λεωφορείου, ζώνες ασφαλείας,



ΓΕΝΙΚΑ

Ο οδηγός έχει καθήκον να διασφαλίζει την ασφαλή και άνετη μεταφορά των επιβατών στον προορισμό τους και να φροντίζει να τηρεί το ωράριο που ανακοινώνεται. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δείχνει στους επιβάτες με κινητικά προβλήματα είτε χρησιμοποιούν βοήθημα βάδισης  όπως μπαστούνι, ή πλαίσιο, ή αναπηρικό τροχοκάθισμα, ή παρουσιάζουν άλλα προβλήματα όπως προβλήματα όρασης και ακοής.

        Ο οδηγός είναι ο κύριος υπεύθυνος για την ασφάλεια και την άνεση των επιβατών που βρίσκονται στο αυτοκίνητό του.

        Ο οδηγός δεν πρέπει κατά τη διάρκεια που το όχημα βρίσκεται σε κίνηση,  να συνομιλεί με άλλο άτομο, επιβάτη ή πρόσωπο της εταιρείας, εκτός αν υπάρξει πραγματική ανάγκη

        Δεν πρέπει να καπνίζει μέσα στο λεωφορείο, ή σε άμεση σχέση με αυτό.

        Είναι υποχρεωμένος εάν υπάρχει δικαιολογημένη  απαίτηση από επιβάτη, να δώσει τα στοιχεία του το όνομα της εταιρίας.

        Ο οδηγός πρέπει να έχει οπτική επαφή με τους επιβάτες μέσω ειδικού καθρέφτη, ιδιαίτερα τις θέσεις για ΑμεΑ.


2. ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΑΜΚ)



2.     ΤΑ ΑΤΟΜΑ με ΑΝΑΠΗΡΙΑ (ΑμεΑ) και τα ΑΤΟΜΑ με ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΑΜΚ)



2.1 Ποιοι θεωρούνται Επιβάτες με αναπηρία (ΑμεΑ) και επιβάτες με μειωμένη κινητικότητα (ΑΜΚ)


-      Άτομα που διακινούνται με αναπηρικό καρότσι ή με άλλο βοήθημα βάδισης,


-      άτομα εντελώς τυφλά ή που έχουν δυσκολία στην όραση,


-      οι ηλικιωμένοι μας, που λόγω της προχωρημένης ηλικίας έχουν αργή κίνηση, ή μειωμένη ακοή και όραση -ας σκεφτούμε για λίγο ότι σε κάποια χρόνια θα βρισκόμαστε στη δική τους θέση,


-      γονείς με μικρά παιδιά και παιδικά καροτσάκια,

-      γυναίκες σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης,

-      άτομα με ασυνήθης σωματικές διαστάσεις,

-      οποιαδήποτε άλλα άτομα που παρουσιάζουν μόνιμα ή προσωρινά προβλήματα υγείας, που δυσκολεύουν την κίνητικότητα τους.


2.2  Ιδιαιτερότητες των Επιβατών με μειωμένη κινητικότητα:

        Τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα αντιμετωπίζουν πρόβλημα πολλές φορές στην ισορροπία και η απότομη οδήγηση μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα αστάθειας. Οι οδηγοί καλούνται να είναι προσεκτικοί στο θέμα αυτό, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε στροφή όπου οι φυγόκεντρες δυνάμεις που ασκούνται μπορεί να προκαλέσουν ανατροπή των επιβατών.

        Προσοχή απαιτείται επίσης κατά το φρενάρισμα ή ξεκίνημα του λεωφορείου. Η οδήγηση πρέπει να είναι ομαλή και ασφαλής για όλους τους επιβάτες.


3. ΤΟ ΧΑΜΗΛΟΔΑΠΕΔΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ





3 .   ΤΟ ΧΑΜΗΛΟΔΑΠΕΔΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ

Το χαμηλοδάπεδο λεωφορείο είναι το πιο φιλικό μέσο δημόσιας μεταφοράς γιατί δίνει τη δυνατότητα εύκολης επιβίβασης σε όλους τους πολίτες,συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων που χρησιμοποιούν αναπηρικό τροχοκάθισμα η άλλο βοήθημα βάδισης. Ιδιαίτερο πρόβλημα κινητικότητας έχουν πολλοί ηλικιωμένοι αλλά και οι συνοδοί μικρών παιδιών, ακόμη και αυτοί που μεταφέρουν φορτία,τσάντες κλπ. Η υπηρεσία αυτή επιτρέπει την εύκολη επιβίβαση όλων των Ατόμων με μειωμένη κίνηση και δίνει τη δυνατότητα ανεξάρτητης και αυτόνομης διακίνησης.

 

- Το χαμηλοδάπεδο λεωφορείο δεν έχει καθόλου σκαλοπάτια και το δάπεδο έχει υψομετρική διαφορά 25 εκατοστών από την άσφαλτο. Το λεωφορείο διαθέτει επίσης επιπλέον μηχανισμό χαμηλώματος του λεωφορείου κατά 15 εκατοστά ο οποίος πρέπει να ενεργοποιείται π.χ. στην περίπτωση απουσίας πεζοδρομίου.


- Επιπρόσθετα, το λεωφορείο είναι εξοπλισμένο με πτυσσόμενη χειροκίνητη ράμπα η οποία πρέπει να μπαίνει σε χρήση από τον οδηγό, εφ όσον υπάρχει επιβάτης που τη χρειάζεται.



- Λόγω περιορισμένου χώρου, οι μέγιστες διαστάσεις του τροχοκαθίσματος χειροκίνητου ή ή ηλεκτρικού, που μπορεί να δεχθεί το λεωφορείο είναι 80εκ.πλάτος και 130εκ. Μήκος

 




3.1.          Άφιξη στη στάση


-        Εφόσον ο οδηγός διαπιστώσει ότι υπάρχει άτομο σε τροχοκάθισμα που θέλει να επιβιβαστεί,  πρέπει να υποδεικνύει στους υπόλοιπους που περιμένουν στη στάση, ότι προτεραιότητα κατά την επιβίβαση πρέπει να δίνεται σε επιβάτες με αναπηρικά τροχοκαθίσματα.



-        Αν απαιτείται, ενεργοποιεί το μηχανισμό χαμηλώματος της ανάρτησης του λεωφορείου.

-        Όλα τα χειριστήρια που ενεργοποιούν το χαμήλωμα ή το κατέβασμα οποιουδήποτε μέρους του αμαξώματος πρέπει να βρίσκονται υπό τον άμεσο έλεγχο του οδηγού.

-        Πρέπει να υπάρχει σαφής ένδειξη κατά τη διαδικασία ανεβάσματος ή ψηλώματος του λεωφορείου, ώστε οι επιβάτες να είναι πλήρως ενήμεροι.

-        Οι θύρα δεν πρέπει ανοίγει αν δεν ολοκληρωθεί ο μηχανισμός χαμηλώματος του λεωφορείου.


3.2  Η διασφάλιση ασφαλούς επιβίβασης/αποβίβασης


-        Κάθε λεωφορείο διαθέτει στο μέσο του θαλάμου,  χώρο για ΑμεΑ που χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα




-        Τα άτομα σε τροχοκάθισμα εισέρχονται πρώτα, ώστε να κατευθυνθούν στην προκαθορισμένη θέση.

-        Μπορούν να εισέρχονται ανεξάρτητα ή με τη βοήθεια συνοδού και να τοποθετούν το τροχοκάθισμα στους προκαθορισμένους χώρους.

-        Στα λεωφορεία που διαθέτουν χειροκίνητη ράμπα, ο οδηγός πρέπει να κατεβαίνει από το όχημα και να ξεδιπλώνει τη ράμπα που βρίσκεται ενσωματωμένη στο δάπεδο.

-        Στη συνέχεια περιμένει το άτομο σε τροχοκάθισμα να επιβιβαστεί και να τοποθετήσει το καρότσι του στην ειδική θέση, με την πλάτη πάντα στον οδηγό.

-        Αν το λεωφορείο είναι πλήρες, ή έχουν ήδη επιβιβαστεί σε αυτό τροχοκαθίσματα, ο οδηγός δεν πρέπει να επιτρέψει την επιβίβαση άλλου τροχοκαθίσματος. Θα πρέπει να εξηγήσει στο ΑμεΑ και να του παρέχει την πληροφορία για το επόμενο προσβάσιμο λεωφορείο.


-        Προσοχή απαιτείται κατά την είσοδο/έξοδο του τροχοκαθίσματος γιατί σε κάποια λεωφορεία υπάρχει μια απότομη διαφορά ύψους στο σημείο που ανοίξει η ράμπα (βλέπε φωτογρ. κάτω) με κίνδυνο ανατροπής του ΑμεΑ. Προχωρείτε προσεκτικά.



-        Κατά την έξοδο ο χρήστης αναπηρικού τροχοκαθίσματος πρέπει να περιμένει να αποβιβαστούν οι άλλοι επιβάτες και  ακολούθως ο οδηγός θα ενεργοποιήσει τον μηχανισμό χαμηλώματος, αν χρειάζεται και θα ανοίξει τη ράμπα.

-        Εδώ εντοπίζεται η απαραίτητη ανάγκη πρακτικής κατάρτισης και εξάσκησης των οδηγών στο χειρισμό και στην καθοδήγηση του τροχοκαθίσματος.

3.3  Μέσα στο λεωφορείο

Χώρος αναπηρικού τροχοκαθίσματος στο λεωφορείο

-        Στο χώρο που προβλέπεται για τη στάθμευση του αναπηρικού τροχοκαθίσματος, πρέπει να υπάρχει σήμανση με το διεθνές Σύμβολο ΑμεΑ συνοδευόμενο με επιγραφή με το εξής κείμενο:

«Παρακαλείστε να προσφέρετε το χώρο αυτό
σε χρήστη αναπηρικού τροχοκαθίσματος»

-        Το τροχοκάθισμα πρέπει πάντα να τοποθετείται στη σωστή κατεύθυνση με την πλάτη στον οδηγό. (Σχήμα πιο κάτω)

-            Ο χώρος αυτός πρέπει επίσης και να φέρει σήμα και την εξής αναγραφή για τον χρήστη:

«Χώρος αναπηρικού τροχοκαθίσματος
«Το τροχοκάθισμα πρέπει να είναι στραμμένο προς τα πίσω και να ακουμπά στο στήριγμα με σφιγμένα και τα δύο φρένα»



3.4  Σύστημα ασφάλειας για τροχοκαθίσματα

-        Το τροχοκάθισμα τοποθετείται πάντα με την πλάτη στον οδηγό.

-        Η μια από τις πλευρά του τροχοκαθίσματος πρέπει να εφάπτεται Στο πλαϊνό τοίχωμα του λεωφορείου όπου πρέπει να υπάρχει χειρολαβή για άνετη συγκράτηση του χρήστη.

-        Το πίσω μέρος πρέπει να ακουμπά οπωσδήποτε στο ειδικό στήριγμα που υπάρχει για το λόγο αυτό, ώστε να προλαμβάνεται η ανατροπή του.

-        Απαιτείται επίσης στο χώρο μπροστά από το τροχοκάθισμα, αναδιπλούμενη χειρολαβή ή ανάλογο σύστημα) ούτως ώστε ο χρήστης να μπορεί να κρατιέται με ευκολία από αυτή.

-        Το σύστημα φρένων του τροχοκαθίσματος πρέπει να είναι κλειδωμένο και για τους δύο τροχούς.



3.5  Αν επιβάτης σε τροχοκάθισμα αρνηθεί να υπακούσει στους κανόνες ασφάλειας:

-        τότε ο οδηγός μπορεί να αρνηθεί τη συνέχιση της υπηρεσίας μέχρι ο επιβάτης να συμμορφωθεί, ή/και να καλέσει το κέντρο για περεταίρω οδηγίες.

-        Αν τα άτομα που χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα δεν είναι ανεξάρτητα για να εισέλθουν, και  να κατευθυνθούν στον ειδικό χώρο και να σταθμεύσουν το τροχοκάθισμα και να διεκπεραιώσουν τους κανόνες ασφάλειας, τότε πρέπει να συνοδεύονται από το βοηθό τους ο οποίος θα διασφαλίζει τη διεκπεραίωση των λειτουργιών αυτών σύμφωνα με τις οδηγίες.

-        Ο οδηγός δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συνεχίσει τη διαδρομή αν δεν ακολουθούνται οι σωστές διαδικασίες που αφορούν την ασφάλεια και μπορεί να αρνηθεί την παραμονή σε ΑμεΑ που δεν ακολουθεί τους κανόνες ασφάλειας.

4. Εξυπηρέτηση τυφλών ατόμων ή ατόμων που έχουν πολύ μειωμένη όραση







4.     ΤΥΦΛΟΙ  ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ

-         Ο οδηγός πρέπει να καθοδηγήσει το τυφλό άτομο και να του υποδείξει τις θέσεις που παρέχουν εξειδικευμένο εξοπλισμό για τις ανάγκες των επιβατών αυτών.

-         Ρωτά το τυφλό άτομο πού θα κατεβεί και μεριμνά ώστε οι οδηγίες που παρέχονται από το μεγάφωνο του λεωφορείου είναι οι σωστές.


Υπάρχουν φορές που ένα άτομο τυφλό η με μειωμένη όραση έχει δυσκολίες στο να βρει το δρόμο του θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το βοηθήσουμε:



α. Πλάι – πλάι





Σταθείτε ελαφρώς μπροστά από το άτομο που θα βοηθήσετε και πείτε του, ή τοποθετείστε εσείς το χέρι του, ώστε να πιάσει το χέρι σας λίγο πιο πάνω από τον αγκώνα σας. Κρατάτε το μπράτσο σας κοντά στο σώμα σας.



β. Σε μονή γραμμή:



Επειδή ο διάδρομος του λεωφορείου είναι στενός, εξηγείστε ότι χρειάζεται να περπατάτε σε μονή γραμμή και μετακινήστε το χέρι του πίσω από την πλάτη σας. Πείτε στο άτομο να μετακινηθεί πίσω σας ενώ κρατά ακόμη το μπράτσο σας με το χέρι του τεντωμένο ίσια μπροστά ώστε να μην πατήσει τις φτέρνες σας.


γ. Αλλάζοντας πλευρές:

Σταθείτε ακίνητος. Πείτε στον σύντροφο σας να περάσει πίσω σας, διατηρώντας επαφή μαζί σας μέχρι να μεταφέρει το κράτημα του στο άλλο σας μπράτσο.



 
δ. Περπατώντας δια μέσου μιας εισόδου:

Είναι πιο εύκολο αν το άτομο με οπτική αναπηρία στέκεται στο πλάι σας, στην πλευρά που ανοίγει η πόρτα, ενώ κρατά ακόμη το μπράστο σας. Ανοίξετε την πόρτα με το χέρι που οδηγείτε. Περάστε δια μέσου της εισόδου, επιτρέποντας στο σύντροφο σας να κρατά την πόρτα με το ελεύθερο του χέρι και να την κλείσει.

 

ε. Για να καθίσει:




Τοποθετείστε το χέρι σας, που οδηγείτε, στην πλάτη ή στο πλάι της καρέκλας. Επιτρέψτε στο άτομο με οπτική αναπηρία να γλιστρήσει το χέρι του κάτω από το μπράτσο σας για να βρει το κάθισμα. Ποτέ μη σπρώξτε το τυφλό άτομο ή το άτομο με μειωμένη όραση σε μια καρέκλα.

ζ. Ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας σκάλες:

 Σταματήστε ακριβώς πριν να φτάσετε στα σκαλοπάτια. Πείτε αν οδηγούν πάνω ή κάτω. Ελέγξετε αν άτομο με οπτική αναπηρία στέκεται στην ίδια πλευρά που είναι ο χειρολισθήρας (κουπαστή), αν δεν είναι αλλάξτε πλευρές. Προχωρήστε στα σκαλοπάτια και υποδείξετε στον επιβάτη με οπτική αναπηρία την κουπαστή ώστε να την κρατά με το ελεύθερό του χέρι. Ανεβείτε στο πρώτο σκαλοπάτι και ξεκινήστε όταν είσαστε και οι δύο έτοιμοι. Να προηγείστε ένα σκαλοπάτι. Σταματήστε όταν φτάσετε στην κορυφή της σκάλας. Πείτε στο σύντροφό σας ότι έχει ακόμη ένα σκαλοπάτι να ανέβει.


4. Άλλα εμποδιζόμενα άτομα


4.     Άλλα εμποδιζόμενα άτομα


-        Αν ο επιβάτης είναι άτομο με οπτική αναπηρία, πρέπει ο οδηγός με ευγένεια να τον/την  καθοδηγήσει στις προκαθορισμένες θέσεις.


-        Οι θέσεις για άλλα άτομα με δυσκολία στη κίνηση βρίσκονται πίσω από τον οδηγό  και αυτός έχει καθήκον να μεριμνά για τη ορθή και αποκλειστική τους χρήση από τους δικαιούχους.


-        Αν οι θέσεις αυτές είναι κατειλημμένες από μη δικαιούχους, ο οδηγός πρέπει να υποδεικνύει στους μη δικαιούχους να μεταφερθούν σε άλλη θέση.


-      Άτομα που χρησιμοποιούν άλλα βοηθήματα βάδισης όπως μπαστούνι ή πλαίσιο, πρέπει επίσης να τα διπλώνουν και να τα τοποθετούν δίπλα τους ή όπου ο οδηγός τους υποδείξει ώστε να μην εμποδίζουν τη διακίνηση στο διάδρομο κυκλοφορίας.



-      Όσον αφορά τα παιδικά καροτσάκια, α πρέπει ο/η συνοδός να σηκώσουν το παιδάκι στα χέρια τους και το καροτσάκι να τοποθετηθεί μεταξύ των καθισμάτων και ποτέ στο διάδρομο κυκλοφορίας.


Οι  πιο πάνω οδηγίες πρέπει να τηρούνται σχολαστικά προκειμένου η παροχή της υπηρεσίας προς τους επιβάτες να γίνεται με αξιόπιστο και άρτιο τρόπο και οπωσδήποτε με ευγένεια και υπομονή. Στόχος είναι να καταστούν τα λεωφορεία φιλικά προς τους πολίτες, κυρίως τα ηλικιωμένα άτομα, τα ΑμεΑ και τα άτομα με παιδιά και παιδικά καροτσάκια και να παρέχουμε υπηρεσίες υψηλού επιπέδου ώστε οι επιβάτες να νιώσουν ασφάλεια και εμπιστοσύνη.

Τι είναι η αναπηρία - ιδέες.πεποιθήσεις, και νοοτροπίες

 

 
Η αναπηρία αφορά λειτουργικούς περιορισμούς που δυσχεραίνουν την πλήρη συμμετοχή του ατόμου στην καθημερινή ζωή. Οι λειτουργικοί αυτοί περιορισμοί μπορεί να είναι σωματικοί, διανοητικοί ή συσχετισμένοι με κάποιο πρόβλημα υγείας.

Η αναπηρία μπορεί να χωριστεί στις πιο κάτω διαφορετικές ομάδες:

  • Κινητικά ανάπηροι
  • Άτομα με Κινητικές δυσκολίες
  • Τυφλά άτομα
  • Άτομα με μειωμένη όραση
  • Κωφοί
  • Άτομα με προβλήματα ακοής
  • Μαθησιακές Δυσκολίες
  • Διανοητικά προβλήματα



2.1  Γλώσσα & Επικοινωνία

Η γλώσσα δημιουργεί ιδέες, εικόνες και πεποιθήσεις, αντιλήψεις και νοοτροπίες. Οι λέξεις καθρεφτίζουν την στάση μας και μπορούν να δημιουργήσουν εμπόδια στην επικοινωνία μας με άτομα με αναπηρία.
 
Τα ακόλουθα θα μας βοηθήσουν να σκεφτόμαστε τα άτομα με αναπηρία πρώτα σαν ανθρώπους, που τυχαίνει να έχουν κάποια μορφή αναπηρίας που ίσως επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο συσχετίζονται με το περιβάλλον τους. Δεν πρέπει να μας φοβίσει το ακόλουθο λεξιλόγιο – αν θυμόμαστε να “βάζουμε τον άνθρωπο πρώτο” θα τα πάμε μια χαρά



Δεν πρέπει να λέμε…

Χρησιμοποιούμε καλύτερα...

Άτομο χωρίς αναπηρία

Κανονικός άνθρωπος 

Άτομο χωρίς αναπηρία

Ηλικία

γέρος / γριά               

Άτομο τρίτης ηλικίας (άρρεν / θύλη)

Τυφλοί / Άτομα με πρόβλημα όρασης

τυφλός / στραβός      

Άτομο με πρόβλημα όρασης  

Άτομα με τροχοκάθισμα

ανάπηρος

Άτομο που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα ή αναπηρικό καροτσάκι 

Παράλυση

παράλυτος     

Άτομο με κινητικά προβλήματα

κουτσός          

Άτομο με κινητικές δυσκολίες

Άτομο που πάσχει από αρθρίτιδα, κτλ.

Κώφωση

Κουφός / Κουφή
Άτομο με ακουστικά προβλήματα ά                

Ακουστική Ανεπάρκεια

Κουφός / Κουφή

 Άτομο με ακουστική ανεπάρκεια    

(Τα άτομα αυτά δεν είναι κουφά και συχνά αναπληρώνουν την ανεπάρκεια  με βοηθήματα ακοής)

Επιληψία

Επιληπτικός   

Άτομο που έπαθε επιληπτική κρίση

Αναπηρία

Ανάπηρος

Άτομο με αναπηρία

Διανοητική Ασθένεια

Τρελός / Μουρλός / Μανιακός

Ψυχοπαθής / “Πελλός”

Άτομο με διανοητική ασθένεια 

Άτομο που πάσχει από σχιζοφρένεια

Άτομο που πάσχει από κατάθλιψη, κτλ.

Νοητική Ασθένεια

Καθυστερημένος / Μογγόλος Ηλίθιος          

Άτομο με νοητική ασθένεια    

Άτομο που πάσχει από σπασμούς

Σπαστικός      

Άτομο που πάσχει από σπασμούς
 
       Λέξεις & Στάσεις Ζωής

Δώστε προσοχή στους ακόλουθους ορισμούς όταν μιλάτε με / ή για άτομα με αναπηρία. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η κάθε λέξη έχει συγκεκριμένο νόημα.

        Η λέξη “αναπηρία” είναι επίθετο, ΟΧΙ ουσιαστικό.

Τα άτομα δεν είναι παθήσεις. Μην χρησιμοποιείται τη φράση “οι ανάπηροι”. Χρησιμοποιήστε καλύτερα τη φράση “άτομα με αναπηρία”.

        Επικεντρωθείτε στα απαραίτητα

Εάν δεν υπάρχει άμεση ανάγκη να συζητήσετε οποιαδήποτε πάθηση, μην το κάνετε.

        Προσπαθήστε να μην κατηγοριοποιείται τα άτομα
 
Μην κατηγοριοποιείται τα άτομα με αναπηρία έως ήρωες ή τραγικές φιγούρες. Είναι καλύτερο να διαλέγετε λέξεις που δεν κρύβουν συναίσθημα ή άποψη. Αποφεύγετε λέξεις όπως “γενναίος”, “υπόδειγμα κουράγιου” και άλλες παρόμοιες εκφράσεις. Είναι καλό να θυμάστε ότι τα άτομα με αναπηρία είναι ως επί το πλείστων άτομα με τις ίδιες ιδιότητες ενός μέσου ανθρώπου.

        Εκφράσεις που υποδηλώνουν ενοχές ή λύπηση πρέπει να αποφεύγονται...

Λέξεις και εκφράσεις όπως “υποφέρει από...”, “βασανίζεται από...”  κτλ. υποδηλώνουν συνεχή πόνο και συνθέτουν μια εικόνα ότι το άτομο υποφέρει και ζει χωρίς ελπίδα. Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, το να έχεις κάποια αναπηρία δεν σημαίνει απαραίτητα αβάσταχτο πόνο ούτε ότι το άτομο χρειάζεται την αδιάκοπη προσοχή μας. 

        Τα άτομα με αναπηρία νιώθουν άνετα με κοινές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν καθημερινές ασχολίες

Τα άτομα που χρησιμοποιούν τροχοκάθισμα “πάνε βόλτες”, τα άτομα με οπτική αναπηρία μπορούν να “δουν” αυτό που τους λέμε, τα άτομα με ακουστική αναπηρία μπορούν να μας “ακούσουν”. Τα άτομα με αναπηρία μπορεί να κάνουν κάποια πράγματα διαφορετικά, η εμπειρία όμως είναι η ίδια.

 
 Εθιμοτυπία Επικοινωνίας
 
Όλοι έχουμε νιώσει άβολα γύρω από άτομα με αναπηρία... Μάλλον δεν ξέραμε αν έπρεπε να τους βοηθήσουμε να ολοκληρώσουν έναν στόχο, ή πως να φερθούμε, ή πως να εκφραστούμε...
 
Είναι μια απόλυτα φυσιολογική αντίδραση προς το άγνωστο. Δυστυχώς, όταν κάποιος  αρτιμελής νιώθει άβολα, το ίδιο άβολα νιώθει και το άτομο με αναπηρία. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να σταματήσουμε και να ρωτήσουμε πώς, ή ακόμη και αν μπορούμε να βοηθήσουμε.
 
Για παράδειγμα:
 
v     Πριν βοηθήσουμε κάποιον που χρησιμοποιεί τροχοκάθισμα, απλά ρωτάμε αν χρειάζεται
  βοήθεια. Ένα αναπάντεχο σπρώξιμο μπορεί να κάνει το άτομο να χάσει την ισορροπία του και να πέσει.
 
v    Αν δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τι μας λένε, απλά το εκφράζουμε (σίγουρα το έχουν ξανακούσει) και στη συνέχεια απλά ρωτάμε αν μπορούν να το επαναλάβουν. Δείχνουμε υπομονή και ακούμε προσεχτικά – αν και αυτό πολλές φορές μπορεί να είναι δύσκολο.
 
v    Αν δεν ξέρουμε το σωστό τρόπο να οδηγήσουμε ένα άτομο με πρόβλημα όρασης,      απλά ρωτάμε. Το άτομο που χρειάζεται βοήθεια σίγουρα έχει ξαναβρεθεί σε αυτή την θέση και θα μπορέσει να μας δώσει ξεκάθαρες οδηγίες για τον καλύτερο τρόπο που μπορούμε να βοηθήσουμε.
 
Το κλειδί στο να κάνουμε τη μέθοδο “απλά ρωτήστε” να δουλέψει, είναι απλά να ακούμε!
Πολλές φορές στη βιασύνη μας να κάνουμε κάτι, δεν αφιερώνουμε τον απαιτούμενο
χρόνο για να ακούσουμε αυτό που μας λέει κάποιος. Ακούμε λοιπόν και αυτό θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα και για τους δύο μας !
 
Ποιος είναι λοιπόν ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσουμε κάποιον;
Απλά ρωτάμε !